Rok bez wątpienia bociani

Bociany białe podążają ku zimowiskom, czas więc na podsumowanie naszych działań w ramach „Programu poznania i ochrony bociana białego w Polsce” realizowanego wspólnie ze wszystkimi firmami energetycznymi operującymi w Polsce. To był już 5 sezon naszej dobrej współpracy i pomimo różnych nieprzewidzianych perturbacji wynikłych w okresie obrączkowania i tak był to sezon rekordowy pod względem liczby zaobrączkowanych bocianów. Generalnie rok 2024, rok w którym odbywał się też 8 Międzynarodowy Cenzus Bociana Białego, był bardzo dobry dla bocianów gniazdujących w Polsce. Świadczy o tym powstanie wielu nowych gniazd i bardzo wysoki sukces lęgowy, biorąc pod uwagę gniazda, w których obrączkowaliśmy młode.

W bieżącym roku zaobrączkowaliśmy łącznie 3 179 piskląt w 1 107 gniazdach na obszarze 174 gmin, czyli o 110 piskląt więcej w porównaniu do roku 2023 pomimo, że odwiedziliśmy o 25 gmin i skontrolowaliśmy o 128 gniazd mniej (Mapa 1). Dodatkowo udało się złapać 1 ptaka dorosłego oraz zaobrączkowaliśmy dodatkowo 19 ptaków, które trafiły wcześniej do ośrodków rehabilitacji (Mapa 1). Od początku Programu zaobrączkowaliśmy łącznie 10 890 bocianów, w tym 10 821 piskląt, 59 os. niedojrzałych oraz 10 dorosłych.

Współczynnik rozrodczości, określany średnią liczbą młodych na gniazdo, w którym zaobrączkowano przynajmniej 1 młodego wyniósł w tym roku aż 2,9 os., podczas gdy w 2023 roku było to 2,5 os.

W bieżącym sezonie, w porównaniu do 2023 roku, wśród wszystkich gniazd z młodymi dominowały pary z 3 młodymi (HPm3) stanowiąc 43% wszystkich par. W porównaniu do roku ubiegłego znacznie więcej było gniazd z 4 młodymi (23%), a pary z 5 pisklętami stanowiły 7% wszystkich par, których młode były obrączkowane (Wykres 1 i 2). Nadajniki GPS/GSM ufundowane przez Tauron Dystrybucja i PGE Dystrybucja otrzymało 12 bocianów. Dodatkowo 2 nadajniki założone zostały na bociany na terenie Ukrainy we współpracy z prof. Andrzejem Bokoteyem z Lwowa. Tak więc w okresie pięciu lat działania w naszym Programie założyliśmy nadajniki już 42 bocianom !

W bieżącym sezonie bociany w naszym programie obrączkowali:
Agata Balicka, Dalia Bałas-Zalewa, Joanna Białas, Marcin Bielatko, Łukasz Borek, Marcin Borowik, Emilia Brzęk, Damian Celiński, Hubert Czarnecki, Stanisław Czyż, Jerzy Dąbrowski, Anna Floryszek, Marta Ilkowska-Nowak, Grzegorz Kaczorowski, Mariusz Kępiński, Grzegorz Kiljan, Anna Kowalik, Łukasz Kowalik, Tomek Królak, Marcin Kuś, Walademar Michalik, Katarzyna Mikicińska, Adam Olszewski, Małgorzata Pietkiewicz, Katarzyna Pilarska, Marcelina Poddaniec, Daria Podobajew, Marcin Tobółka, Hanna Sztwiertnia, Kazimierz Walasz, Dariusz Węcławek.

Obrączkarzy dzielnie wspierali wolontariusze w osobach:
Łukasz Bednarz, Katarzyna Borowik, Leszek Damps, Agnieszka Drohobycka-Wawryka, Katarzyna Fidler, Zyzanna Jagiełło, Adam Janczyszyn, Katarzyna Kąciak, Grzegorz Kobiela, Jakub Kosiński, Kacper Kosiński, Karol Kram, Michał Lewandowski, Anna Machut, Natalia Maciejewska, Agnieszka Mech, Bronisława Peplińska, Anna Południkiewicz, Tadeusz Ptak, Karolina Ratajczak, Dariusz Sałata, Małgorzata Siuta, Anita Szymysł, Karolina Szymysł, Adam Tarłowski, Nytia Triveillot, Marcin Węsiora, Małgorzata Winnicka, Marzia Verduci, Maciej Zając, Rafał Zalewa, Olga Zawada, Bartosz Ziała.

Wszystkim bardzo serdecznie dziękujemy. Szczególne słowa podziękowania kierujemy do obrączkarzy: Anny Budyty, Huberta Kameckiego, Huberta Mateuszczyka, Grzegorza Pituchy, Agnieszki Świackiej. Byli w pełnej gotowości, pobrali urlopy na przeprowadzenia obrączkowania. Niestety z powodu problemów organizacyjnych, głównie w północnej i wschodniej części Polski, zupełnie niezależnych od nas, nie mogli tego obrączkowania zrealizować. Jesteśmy przekonani, że w 2025 r. nie będzie już takich problemów. Będzie nas więcej co przełoży się na jeszcze większą liczbę zaobrączkowanych boćków.

Tekst – Stanisław Czyż, Kazimierz Walasz

Rozmieszczenie gniazd bociana białego w których obrączkowano młode w 2024 roku