Ileż to razy przejeżdżaliśmy obok skawińskiej elektrowni i byłej huty aluminium patrząc na strzeliste kominy, które wyraźnie rzucają się w oczy w tamtejszym krajobrazie. Obraz, aż pięciu takich górujących nad otoczeniem budowli nie daje obserwatorowi wrażenia, że środowisko w okolicy jest czyste i zdrowe. Niestety to wrażenie pokrywa się z prawdą. Skawina i jej okolice to obszar stosunkowo mocno zanieczyszczony przez działające tu kiedyś zakłady. Dlatego wiosną 2019 roku, stojąc w korku na DK44 w czasie porannej drogi do pracy i patrząc na te kominy doszedłem do wniosku, że trzeba je wykorzystać.
Na pierwszym planie komin nr 3 z platformą lęgową sokoła wędrownego w CEZ Skawina
Inspiracją była niedawno odwiedzona strona internetowa peregrinus.pl gdzie Stowarzyszenie Na Rzecz Dzikich Zwierząt SOKÓŁ od kilku lat udostępnia szereg informacji na temat swojej pracy nad wzmocnieniem populacji sokoła wędrownego w Polsce. Widziane tam transmisje internetowe z platform lęgowych tych ptaków umieszczonych w bardzo podobnych jak skawińskie kominy obiektów, stanowiły idealną podpowiedź jak wykorzystać nasze „straszydła”. Obecność sokoła wędrownego była może nie często, ale systematycznie potwierdzana przez obserwatorów w rejonie Krakowa. Ptaki widziano m.in. w okolicach Brzeźnicy, Niepołomic, w Sułoszowej, a także w samym Krakowie.
Młody sokół wędrowny obserwowany w okolicach Krakowa, 10.2019 (fot. K. Haja)
Pomysł wydawał się bardzo odległy, ale jako Małopolskie Towarzystwo Ornitologiczne postanowiliśmy podjąć się realizacji tego zadania. Dotarliśmy do Pana Piotra Koczwary – Członka Zarządu CEZ Skawina S.A. Pan Piotr okazał się osobą bardzo otwartą i doskonale poczuł przesłanie i zamysł naszego projektu. Jako, że ochrona środowiska dla Grupy CEZ jest ważna i elektrownia stara się wspierać projekty chroniące środowisko w otoczeniu swoich zakładów, Pan Piotr wyraził zgodę na budowę stanowiska lęgowego dla sokoła wędrownego z wykorzystaniem komina nr 3. Od tej pory projekt nabrał rumieńców i ruszyliśmy mocno do przodu. Zaprosiliśmy do współpracy Sławka Sielickiego reprezentującego Stowarzyszenia Na Rzecz Dzikich Zwierząt SOKÓŁ, który ma wieloletnie doświadczenie w szeroko pojętej opiece nad polską populacją sokoła wędrownego. Zbudował i administruje wieloma sztucznymi gniazdami dla tych ptaków z wykorzystaniem podobnych obiektów przemysłowych. Okazało się, że jest najlepszym partnerem do realizacji naszego pomysłu o jakim mogliśmy pomarzyć.
Po około 5 miesiącach starań, uzgodnień i prac połączonych sił CEZ Skawina, MTO, Stowarzyszenia Na Rzecz Dzikich Zwierząt SOKÓŁ, w dniu 16 października 2019 zainstalowano gniazdo dla sokołów wędrownych na kominie nr 3 w elektrowni Skawina.
Połączone siły MTO, CEZ Skawina i SOKÓŁ
Końcowe prace przy platformie lęgowej