W Polsce poza Tatrami pomurnik do niedawna gniazdował też w Pieninach (do 2001 roku), gdzie kilka par wyprowadzało lęgi m.in. w rejonie Trzech Koron i Wąwozie Sopczańskim. Na obszarze tym może jednak dochodzić do efemerycznych lęgów w związku z regularnym zalatywaniem osobników w okresie jesienno-zimowym. W latach 80. gatunek ten prawdopodobnie lęgowy był także w Małych Pieninach na Smolegowej Skale. Ponadto w XVII i XVIII w. pomurnik podawany był jako lęgowy w Sudetach.
W polskich Tatrach występowanie pomurnika potwierdzono już w połowie XIX w., kiedy Kazimierz Wodzicki w 1850 r. odnalazł dwa gniazda. W późniejszych latach był już regularnie podawany z tego terenu, a w drugiej połowie XIX w. jego występowanie stwierdzono w okolicy Morskiego Oka, na Wołoszynie, Zawracie, w Dolinie Kasprowej, na Giewoncie i w Dolinie Kościeliskiej. W latach 1946-1954 pomurniki były regularnie obserwowane m.in. w Dolinie Kościeliskiej, Dolinie Strążyskiej i na Nosalu. W latach 1950-1957 często widywano go w Dolince Pustej, Dolince Buczynowej i Dolinie Kościeliskiej. Na Kościelcu po raz pierwszy znaleziono gniazdo w 1957 r., a w tamtym czasie obecność tego gatunku odnotowano też w rejonie Niżnich Rysów i Żabiego Mnicha. W latach 60., 70. i 80. XX w. pomurniki były wielokrotnie widywane w okresie lęgowym w różnych lokalizacjach na terenie TPN: w Wielkich Koryciskach w Dolinie Chochołowskiej, w masywie Kominiarskiego Wierchu, na Raptawickiej Turni oraz w Wąwozie Kraków w Dolinie Kościeliskiej, w Dolinie Tomanowej, na skałkach w rejonie Przysłopu Miętusiego, na Giewoncie, Zawracie Kasprowym, Skrajnej Turni w Dolinie Gąsienicowej, w masywie Kościelca i Świnicy, na Orlej Perci (od Zawratu, przez Kozi Wierch, Granaty aż do Buczynowych Turni), w rejonie Szpiglasowego Wierchu i Miedzianego, na Mnichu, Cubrynie, w Wielkim Kotle Mięguszowieckim, na Żabiej Lalce, Żabim Mnichu i Niżnich Rysach. Liczebność gatunku jeszcze w latach 90. XX w. oceniono na 16-19 par, z czego większość zasiedlała Tatry Zachodnie (13-15 par), podczas gdy w Tatrach Wysokich odnotowano jedynie 3 pary. Najważniejszymi rejonami gniazdowania pomurnika w TPN były wtedy: Wielkie Koryciska w Dolinie Chochołowskiej, masyw Kominiarskiego Wierchu (zwłaszcza Raptawicka Grań) i Wąwóz Kraków w Dolinie Kościeliskiej, Zawrat Kasprowy w Dolinie Kasprowej oraz masyw Kościelca. Od początku lat 60. XX w. najbardziej znanym i najczęściej odwiedzanym przez obserwatorów stanowiskiem lęgowym pomurnika jest Raptawicka Turnia w Dolinie Kościeliskiej. Współcześnie znanych jest jedynie 5 stanowisk lęgowych w TPN: Raptawicka Grań, Zawrat Kasprowy, masyw Kościelca, rejon Zamarłej Turni oraz Kocioł Morskiego Oka (Mnich, masyw Kazalnicy Cubryńskiej i rejon Wielkiego Kotła Mięguszowieckiego).
W słowackich Karpatach Zachodnich pomurnik występuje aktualnie w Tatrach Zachodnich, Wysokich i Bielskich, a także w Niżnich Tatrach i Wielkiej Fatrze, a dawniej gniazdował też w Małej Fatrze, Pieninach, Górach Choczańskich, Strażowskich i Stolickich oraz w Murańskiej Płaninie. Populacja po słowackiej stronie Tatr oceniana była do niedawna na 8-12 par, więc łącznie całe Tatry może zasiedlać obecnie ok. 10-20 par, ale z uwagi na brak badań rzeczywista liczebność i rozmieszczenie populacji jest słabo poznane. Liczebność tego gatunku podlega dużym fluktuacjom i w Tatrach może wahać się od kilku do kilkunastu par w różnych latach, co zaobserwowano w Małej i Wielkiej Fatrze. Wpływ na to mają szczególnie niekorzystne warunki atmosferyczne – ostre i przedłużające się zimy oraz załamania pogody i długotrwałe opady w miesiącach wiosennych, które mogą prowadzić do zwiększonej śmiertelności ptaków i obniżenia sukcesu lęgowego.
Późnym latem i jesienią pomurniki w poszukiwaniu pokarmu rozpraszają się po całych Tatrach i mogą być widywane w różnych miejscach z odpowiednimi skałami, ścianami, wychodniami i urwiskami skalnymi. W okresie zimowym występują na mniejszych wysokościach i mogą zlatywać do niższych gór (np. Pieniny, Małe Pieniny) lub nawet podgórskich wsi i miast (np. Zakopane, Sromowce Niżne), gdzie zimują w kamieniołomach i na dużych murowanych budynkach (np. zamek w Czorsztynie i Niedzicy). Pewna część ptaków przenosi się jeszcze dalej o czym świadczą stwierdzenia tego gatunku w innych górach (Góry Kaczawskie, Karkonosze, Babia Góra, Bieszczady), a także w dużych miastach na Dolnym i Górnym Śląsku, np. w Wałbrzychu, Wrocławiu, Gliwicach, Zabrzu, Katowicach i Bielsku-Białej.
Opracował – Stanisław Broński
PL 
EN