Autor opracowania: Ewa Szumakowicz
Zobacz również:
Pisklęta i podloty większości gatunków ptaków najczęściej nie są podobne do swoich rodziców, ptaków dorosłych. Oznaczenie gatunku w przypadku takich maluchów jest więc bardzo trudne, a w przypadku tych najmłodszych często niemożliwe.
Mam nadzieję, że „Atlas piskląt i podlotów”, choć nie przedstawia wszystkich gatunków, pomoże, przynajmniej w przypadku tych najczęściej znajdowanych, we wstępnym określeniu gatunku i decyzjach odnośnie opieki i karmienia.
Przypominam, że zdrowych małych piskląt i podlotów nie należy zabierać z ich środowiska, bo z pewnością są pod opieką rodziców. Można je ewentualnie przenieść w pobliskie bezpieczne miejsce (drzewo, krzewy, zieleniec). Wyjątkiem jest jerzyk – znaleziony na ziemi zawsze wymaga pomocy człowieka.
Pisklę, chory ptak powinien jak najszybciej znaleźć się pod fachową opieką, jeśli to możliwe w specjalnym ośrodku rehabilitacyjnym.
Znalezione pisklę musi być w pierwszej kolejności ogrzane, potem napojone letnią wodą – o zasadach opieki proszę czytać na tej stronie w odpowiednich rozdziałach działu „Pomoc ptakom – Opieka nad pisklęciem i podlotem”.
„Atlas piskląt i podlotów” został opracowany w dużym stopniu na bazie zdjęć dołączonych do listów nadesłanych do MTO z prośbami o oznaczenie i wskazówki dotyczące zasad opieki nad pisklętami. Zdjęcia zostały skadrowane, tak by skupić uwagę na ptaku, a odrzucić nieistotne tło. Pod zdjęciami umieszczono nazwiska osób, które przesłały zdjęcie, o ile listy były podpisane, oraz daty wysłania listów.
Wykorzystałam także zdjęcia własne – w podpisie podałam datę zrobienia zdjęcia.
I jeszcze przypomnienie – ptakom możemy pomagać, ratując ich życie. By po okresie pomocy ptakowi, móc go przetrzymywać dalej konieczne jest uzyskanie pisemnej zgody Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska lub Generalnego Dyrektora Ochrony Środowiska.
Bardzo młode pisklęta wszystkich naszych gatunków ptaków karmione są początkowo owadami, więc określenie gatunku na tym etapie ich rozwoju nie jest tak istotne. Jednak starsze pisklęta powinny już otrzymywać pokarm odpowiedni dla swojego gatunku i wtedy określenie gatunku ptaka staje się ważne. Najistotniejsze jest podstawowe rozróżnienie: czy mamy do czynienia z ptakiem owadożernym, wszystkożernym czy z którymś z gatunków ziarnojadów.
Pomocny przy takim rozróżnieniu jest kształt i długość dzioba ptaka.
U ziarnojadów dziobek jest szeroki, gruby, u gatunków owadożernych na ogół dziobek jest delikatny, wąski, choć u sikor może się wydawać podobny do dzioba ziarnojadów.
ZIARNOJADY – dziobek szeroki, gruby
Wróbel, fot. Kamil Gałczyński (list z 20.07.2015)
PTAKI OWADOŻERNE – dziobek jest wąski, cienki, delikatny
Kopciuszek. 29.05.2016
Rudzik, fot. Monika Śledź (list z 14.06.2016)
Pleszka, fot. Julia Wierzbowska (list z 26.06.2017)
[ps2id id=’1′ target=”/]PTAKI OWADOŻERNE
Bogatka Parus major
Bogatka, fot. Adam Jakubowski (list z 25.06.2016)
Bogatka, fot. Katarzyna Wąsiak (list z 14.07.2015)
Bogatka, fot. Sandra (list z 14.06.2016)
Bogatka, fot. Bartosz Klimek (list z 03.07.2016)
Bogatka, fot. E. Szumakowicz, 15.07.2009
Bogatka, fot. E. Szumakowicz, 15.07.2009
Bogatka, fot. Ola Tylka (list z 22.06.2016)
Modraszka Cyanistes caeruleus
Modraszka. 31.05.2016
Modraszka, fot. Anna Borucka (list z 13.07.2016)
Kopciuszek Phoenicurus ochruros
Kopciuszki, fot. E. Szumakowicz, 25.06.2009
Kopciuszek, fot. E. Szumakowicz, 29.06.2009
Kopciuszek, fot. E. Szumakowicz, 30.06.2009
Kopciuszek, fot. E. Szumakowicz, 05.07.2009
Kopciuszek, fot. E. Szumakowicz, 10.07.2009
Kopciuszek, fot. Piotr Marcin Jasnosz (list z 21.07.2015)
Kopciuszek, 29.05.2016
Pleszka Phoenicurus phoenicurus
Pleszka, fot. Elianna Kucharzewska (list z 17.06.2016)
Pleszka, fot, Elianna Kucharzewska (list z 17.06.2016)
Pleszka, fot. Elianna Kucharzewska (list z 17.06.2016)
Pleszka, fot. Julia Wierzbiowska (list z 25.06.2017)
Pleszka, fot. Julia Wierzbiowska (list z 25.06.2017)
Pleszka, fot. Julia Wierzbiowska (list z 25.06.2017)
Pleszka, fot. Julia Wierzbiowska (list z 25.06.2017)
Pleszka, fot. Ewa Jaros (list z 12.07.2015)
Rudzik Erithacus rubecula
Rudzik, fot. Anka (list z 11.07.2015)
Rudzik, fot. Monika Śledź (list z 14.06.2016)
Rudzik, fot. Monika Śledź (list z 14.06.2016)
Rudzik, fot. kacperados (list z 13.07.2015)
Rudzik, fot. Ola Zmuda (list z 16.06.2016)
Rudzik, fot. Agata Tkaczyk (list z 14.07.2016)
Rudzik, fot. Agata Tkaczyk (list z 14.07.2016)
Rudzik, fot. Agata Tkaczyk (list z 14.07.2016)
Rudzik, fot. Agata Tkaczyk (list z 14.07.2016)
Rudzik, fot. Agata Tkaczyk (list z 14.07.2016)
Pokląskwa Saxicola rubetra
Pokląskwa, fot. Tadeusz Matwijewicz (list z 02.07.2016)
Pokląskwa, fot. Tadeusz Matwijewicz (list z 02.07.2016)
Pokląskwa, fot. Tadeusz Matwijewicz (list z 02.07.2016)
Pokląskwa, fot. Tadeusz Matwijewicz (list z 02.07.2016)
Pokląskwa, fot. Tadeusz Matwijewicz (list z 02.07.2016)
Kos Turdus merula
Kos, fot. Marta Arendarczyk (list z 30.06.2016)
Kos, fot. E. Szumakowicz, 10.06.2013
Kos, fot. E. Szumakowicz, 16.06.2013
Kos, fot. Julia Książek (list z 03.05.2016)
Kos, fot. E. Szumakowicz, 21.05.2013
Kos, fot. E. Szumakowicz, 21.05.2013
Kos, fot. E. Szumakowicz, 04.06.2013
Śpiewak (drozd śpiewak) Turdus philomelos
Drozd śpiewak, fot. Katarzyna Tuszyńska-Niezgoda (list z 07.06.2016)
Drozd śpiewak, fot. Katarzyna Tuszyńska-Niezgoda (list z 07.06.2016)
Drozd śpiewak, fot. Łukasz Skwarek (list z 07.05.2016)
Drozd śpiewak, fot. R. Kotlińska (list z 15.05.2016)
Kwiczoł Turdus pilaris
Kwiczoł, fot. Anna Majczyna (list z 13.07.2016)
Kwiczoł, fot. Irek Filipowicz (list z 08.07.2018)
Kwiczoł, fot. E. Szumakowicz, 10.06.2009
Kwiczoł, fot. E. Szumakowicz, 13.06.2009
Kwiczoł, fot. E. Szumakowicz, 24.08.2009
Kwiczoł, fot. Beata Solarska (list z 30.06.2015)
Szpak Sturnus vulgaris
Szpak, fot. Anna Lewicka (list z 22.06.2016)
Szpak, fot. Sylwia Turowska (list z 12.05.2016)
Szpak, fot. Sylwia Turowska (list z 12.05.2016)
Szpak, fot. TheHighshoes (list z 11.05.2016)
Szpak, fot. TheHighshoes (list z 11.05.2016)
Szpaki, fot. Tadeusz Matwijewicz (list z 23.05.2016)
Szpaki, fot. Tadeusz Matwijewicz (list z 23.05.2016)
Wilga Oriolus oriolus
Wilga, fot. E. Szumakowicz, 20.06.2008
Wilga, fot. E. Szumakowicz, 29.06.2008
Wilga, fot. Tomasz (list z 13.08.2015)
Wilga, fot. Tomasz (list z 23.08.2015)
Wilga, fot. Tomasz (list z 23.08.2015)
Wilga, fot. Tomasz (list z 23.08.2015)
Kapturka Sylvia atricapilla
Kapturka, fot. Nona Poławska (list z 18.07.2015)
Kapturka, fot. Nona Poławska (list z 18.07.2015)
Piegża Sylvia curruca
Piegża, fot. Joanna Zając (list z 18.07.2016)
Zaganiacz Hippolais icterina
Zaganiacz, fot. E. Szumakowicz, 10.07.2011
Pliszka siwa Motacilla alba
Pliszka siwa, fot. Karol Czarnecki (list z 11.07.2015)
Pliszka siwa, fot. Karol Czarnecki (list z 11.07.2015)
Oknówka (jaskółka oknówka) Delichon urbicum
Oknówka, fot. Adriana Ratajczak (list z 15.07.2016)
Oknówka, fot. Adriana Ratajczak (list z 15.07.2016)
Oknówka, fot. Katarzyna Świstak (list z 25.06.2016)
Jerzyk Apus apus
Jerzyk, fot. Agnieszka (list z 08.07.2015)
Jerzyk, fot. Magdalena Fiolka (list z 21.08.2017)
Jerzyk, fot. Gosia Moskalewicz (list z 16.07.2015)
Jerzyk, fot. Barbara Kowalska (list z 21.08.2017)
Jerzyk, fot. Justyna Żurawska (list z 20.07.2015)
Jerzyk, (list z 19.07.2015)
Dzięcioł duży Dendrocopos major
Dzięcioł duży, fot. E,Szumakowicz, 03.06.2009
Dzięcioł duży, fot. E. Szumakowicz, 10.06.2011
Kukułka Cuculus canorus
Kukułka, fot. Lucyna Budek (list z 17.06.2014)
Kukułka, fot. Lucyna Budek (list z 17.06.2014)
Kukułka, fot. Lucyna Budek (list z 17.06.2014)
Kukułka, fot. Lucyna Budek (list z 17.06.2014)
ZIARNOJADY (Łuszczaki)
Wróbel Passer domesticus
Wróbel, fot. Marcin Małecki (list z 03.07.2016)
Wróbel, fot. Nela Boczar (list z 28.04.2016)
Wróbel, fot. Krzysztof Maslalan (list z 21.07.2015)
Wróbel, fot. Nela Boczar (list z 06.05.2016)
Wróbel, fot. Nela Boczar (list z 06.05.2016)
Wróbel, fot. Nela Boczar (list z 06.05.2016)
Wróbel, fot. Nela Boczar (list z 06.05.2016)
Wróble, fot. E. Szumakowicz, 17.07.2011
Wróbel, fot. Gertruda Klys, (list z 19.07.2015)
Wróbel, fot. Ewelina Szczęsna (list z 11.07.2916)
Wróbel, fot. Ewelina Szczęsna (list z 11.07.2016)
Wróbel, fot. Bartosz Gruszka (list z 17.06.2016)
Wróbel, fot. Kamil Gałczyński (list z 20.07.2015)
Wróbel, fot. Kamil Gałczyński (list z 20.07.2015)
Wróbel, fot. Michalina Salamon (list z 26.06.2016)
Wróbel, fot. Michalina Salamon (list z 26.06.2016)
Wróbel, fot. Michalina Salamon (list z 26.06.2016)
Mazurek Passer montanus
Mazurek, fot. Katarzyna (list z 24.06.2016)
Mazurek, fot. Katarzyna (list z 24.06.2016)
Mazurek, fot. Markus (list z 24.06.2016)
Zięba Fringilla coelebs
Zięba, fot, Agnieszka Słanina (list z 03.07.2015)
Zięba, fot, Agnieszka Słanina (list z 03.07.2015)
Zięba, fot. Kasia Łaska (list z 05.07.2016)
Zięba, fot. Marcin Serafin (list z 17.07.2016)
Zięba, fot. Bogusława Gruszka (list z 18.06.2016)
Zięba, fot. Bogusława Gruszka (list z 18.06.2016)
Szczygieł Carduelis carduelis
Szczygieł, fot. Magdalena Pawlak (list z 07.06.2016)
Szczygieł, fot. Barbara Orzechowska (list z 20.06.2016)
Szczygieł, fot. Grzegorz Cześć (list z 21.07.2015)
Szczygieł, fot. Konrad Korona (list z 11.07.2016)
Szczygieł, fot. Marta Przybyszewska (list z 15.06.2016)
Szczygieł, fot. Marta Przybyszewska (list z 15.06.2016)
Szczygieł, fot. Martyna Balkowa (list z 01.08.2015)
Grubodziób Coccothraustes coccothraustes
Grubodziób, fot. Anna Magiera (list z 23.07.2015)
Grubodziób, fot. Anna Magiera (list z 23.07.2015)
Grubodziób, fot. Martyna Balkowa (list z 01.08.2015)
Grubodziób, fot. Monika Giżyńska (list z 20.07.2015)
Grubodziób, fot. Monika Giżyńska (list z 20.07.2015)
Grubodziób, fot. Katarzyna Kokłowska (list z 02.06.2016)
Dzwoniec Carduelis chloris
Dzwoniec, fot. Magdalena Szymańska (list z 22.07.2016)
GOŁĘBIE
Gołąb miejski Columba livia forma urbana
Gołąb, fot. Alicja Grzelak (list z 22.07.2015)
Grzywacz Columba palumbus
Gołąb grzywacz, fot. Milena Korpanty (list z 13.07.2015)
Sierpówka Streptopelia decaoto
Sierpówka, fot. E. Szumakowicz, 17.09.2009
Sierpówka, fot. E. Szumakowicz, 17.09.2009
Krukowate – WSZYSTKOŻERNE
W ich diecie powinny znajdować się owady i ewentualnie trochę mięsa.
Sójka Garrulus glandarius
Sójka, fot. Karolina Paszewska (list z 26.05.2016)
Sójka, fot. Karolina Paszewska (list z 26.05.2016)
Kawka Corvus monedula
Kawka, fot. E. Szumakowicz, 02.06.2011
Czasem spotyka się kawki bez piór na głowie.
Kawka, fot. Dominika Szlachta (list z 09.06.2016)
Kawka, fot. E. Szumakowicz, 21.06.2011
Kawka, fot. Magdalena Gardias (list z 01.06.2016)
Sroka Pica pica
Sroka, fot. Tania (list z 31.05.2016)
Sroka, fot. Tania (list z 31.05.2016)
Sroka, fot. E. Szumakowicz, 12.06.2011
Wrona (wrona siwa) Corvus cornix
Wrona, fot. Katarzyna Kowalska (list z 03.06.2016)
SZPONIASTE – wymagają specjalnego pokarmu
Pustułka Falco tinnunculus
Pustułka, fot. Patrycja Michalak (list z 01.07.2016)
Pustułka, fot. E. Szumakowicz, 13.06.2019
Pustułka, fot. E. Szumakowicz, 07.07.2008
Pustułka, fot. E. Szumakowicz, 07.07.2008
Pustułka, fot. E. Szumakowicz, 10.07.2011
Na koniec prośba do wszystkich, którzy zdecydowali się pomóc ptakom. W okresie lęgowym ptaków corocznie odbieramy setki listów z pytaniem, co to za ptak – jaki gatunek. Bardzo często są to pisklęta zupełnie pozbawione piór lub z piórami rozwiniętymi w niewielkim stopniu, co często nie pozwala na oznaczenie gatunku, gdyż nie mamy zdjęć porównawczych. Dlatego prosimy o przysyłanie na adres sekretariat@mto-kr.pl zdjęć odchowywanych ptaków. Powinny to być zdjęcia wykonane z góry pokazujące głowę od góry, grzbiet, skrzydła oraz zdjęcia z profilu pokazujące bok głowy, dziób, skrzydła, nogi.
W idealnym przypadku byłby to zdjęcia pisklęcia całkowicie nieopierzonego lub tylko w puchu, poprzez kolejne etapy rozwoju upierzenia. Oczywiście cenne będą także zdjęcia nawet tylko z jednego etapu rozwoju pisklęcia.
Zobacz również: