W okresie od maja do czerwca 2018 r. Małopolskie Towarzystwo Ornitologicznej przeprowadziło inwentaryzację wybranych odcinków rzek w regionie ornitologicznym Polski południowo-wschodniej. Prace terenowe możliwe były m.in. dzięki zebraniu funduszy poprzez publiczną zbiórkę na portalu Pomagam.pl – w tym miejscu dziękujemy wszystkim, którzy przekazali pieniądze – dzięki nim możliwe było zrealizowanie naszych planów. Serdeczne podziękowania składamy również Dawidowi Kilonowi (https://mergus.pl/), który podarował nam swoje rysunki na kubki (w naszym plebiscycie dziobem projektu został rycyk) oraz Państwu Grynda z Tucholi (https://www.galanteriadrewniana.com) za wsparcie zniżką na breloczki.
Łącznie badaniami objęto 205 km rzek, z czego większość, bo 148 km skontrolowano w trakcie spływów. Skoncentrowano się na tych rzekach regionu, gdzie dostępne informacje z poprzednich lat wskazywały na występowanie ptaków charakterystycznych dla koryt rzecznych, w szczególności kolonii mew i rybitw – kontrolami objęto więc wybrane odcinki Wisły, Sanu i Dunajca. Dodatkowo skontrolowano ok. 30 zbiorników wodnych leżących w dolinach tych rzek (w szczególności Dunajca) – głównie żwirowni i starorzeczy.
W trakcie badań zebrano łącznie ok. 1300 obserwacji ptaków, z czego znaczna część dotyczyła ptaków związanych z korytami rzek – dla wszystkich tych gatunków zebrano m.in. informacje o dokładnej lokalizacji stanowisk lęgowych. W trakcie prac terenowych odnotowano m.in.:
- rybitwa rzeczna – 255 par (w tym 196 gniazd)
- rybitwa białoczelna – 84 pary (41 gniazd)
- śmieszka – 230 par (117 gniazd)
- mewa pospolita – 13 par (3 gniazda)
- mewa czarnogłowa – 1 para z gniazdem
- ostrygojad – 5 par (3 gniazda)
- sieweczka rzeczna – 139 par (13 gniazd)
- brodziec piskliwy – 33 pary
- brzegówka – 1108 gniazd
Uzyskane dane znacząco zwiększają nasza wiedzę o ptakach koryt rzecznych w regionie. Jednocześnie potwierdzają, że podjęta inicjatywa warta była podjęcia trudu logistycznego, a także zaangażowania środków przekazanych przez sympatyków MTO. Środki jakie pozostały w ramach projektu, planujemy przeznaczyć w przyszłym sezonie na kontynuację inwentaryzacji wybranych fragmentów rzek oraz zbiorników w dolinach rzecznych.
Zgodnie z założeniami inicjatywy, dla najcenniejszych fragmentów rzek przygotowana zostanie przez członków Rady MTO dokumentacja wraz z wnioskiem o ochronę najcenniejszych stanowisk – zostanie ona złożona do właściwych regionalnych dyrekcji ochrony środowiska. Ze względu na kontynuację projektu, dokumentacja zostanie przygotowana, nie tej jesieni, jak pierwotnie planowano, a po zakończeniu przyszłorocznych prac terenowych – a więc w jesieni 2019.
Tomasz Wilk
EN 
PL